SIEĆ WSPÓŁUZALEŻNIENIA – ZALEŻNOŚĆ SILNIEJSZA OD MIŁOŚCI
Czy terapia dla osób współuzależnionych jest w stanie rozwiązać supeł toksycznej miłości?
Uzależnienie od alkoholu, narkotyków czy hazardu nie oddziałuje tylko na osobę bezpośrednio nim dotkniętą. Niestety najczęściej dotyka całej rodziny jako systemu, wplątując poszczególnych jej członków w wir nieustającego napięcia i ciągłego przeciążenia emocjonalnego. W takiej sytuacji nie trudno o pojawienie się u bliskich osób uzależnionych syndromu współuzależnienia.
Czym dokładnie jest współuzależnienie?
Współuzależnienie często pojmowane jest jako reakcja na długotrwałą sytuację stresową.
Picie, branie narkotyków lub patologiczny hazard występujący u męża, syna czy innej bliskiej osoby wywołuje ogromne napięcie, strach, niepokój. Nigdy nie wiadomo co dokładnie się wydarzy- brak w takiej sytuacji poczucia bezpieczeństwa, stabilności, harmonii.
Zamiast tego wśród członków rodziny panuje chaos, nieprzewidywalność i piętrzące się problemy spowodowane uzależnieniem bliskiej osoby.
Eskalowanie problemu uzależnienia często zmusza członków rodziny do podjęcia drastycznej dla ich zdrowia psychicznego i fizycznego decyzji:
Przystosować się do toksycznej sytuacji!
Pomaga im to przetrwać, wyszukując sposoby na funkcjonowanie w tym uzależnionym systemie, w którym trudno o zaspokojenie najbardziej podstawowych potrzeb.
Tymczasem gdy problem uzależnienia pogłębia się, osoba uzależniona wycofuje się ona coraz bardziej z życia rodzinnego, koncentrując swoje życie na zdobywaniu używek, piciu/graniu/braniu lub dochodzeniu do zdrowia po ciągu.
Osoby najbliższe uzależnionemu, współuzależnione, rzadko kiedy pozostają w takiej sytuacji bezczynne- pojawia się u nich naturalny nawyk „ratowania” sytuacji, pogłębiające stan uwikłania w destrukcyjną sytuację.
Próbują zatrzymać osobę uzależnioną w jej chorym funkcjonowaniu- podejmują liczne działania w tym celu, poświęcając ogromne pokłady swojej energii, czasu i zdrowia.
Niestety jest to syzyfowa praca- osoba uzależniona żyjąca w świecie iluzji, oporna na jakiekolwiek próby perswazji, prośby, błagania, nie jest w stanie zrezygnować z uzależnienia, jeśli sama nie podejmie takiej decyzji.
Dyskutując z uzależnionym o jego piciu czy braniu, zmuszając go do utrzymywania abstynencji czy podejmując próby powstrzymania go przed używaniem, osoba mu bliska wpada w pułapkę podróżowania wraz z osobą uzależnioną.
Podróżowania toksycznego, wokół alkoholu i destrukcji. Najczęściej staje się to niezauważalne, a dopiero liczne konsekwencje zdrowotne, jakich doświadcza osoba współuzależniona (nieustające bóle, bezsenność, chroniczne obniżenie nastroju) zmuszają ją do szukania wsparcia.
Można więc określić, osoba współuzależniona to ktoś, kto żyjąc w związku (lub będąc w relacji) z osobą uzależnioną, pozwala na to, by zachowanie uzależnionego oddziaływało na nią ujemnie- na jej życie, codzienne funkcjonowanie, zaspokojenie potrzeb, dobre samopoczucie.
Dodatkowo, stara się ona obsesyjnie kontrolować zachowanie uzależnionego, wykonując szereg działań mających na celu wyciągnięcie go z uzależnienia lub wymuszających abstynencję od alkoholu czy narkotyków.
Współuzależnienie nie istnieje w klasyfikacji medycznej jako osobna jednostka chorobowa. Należy jednak rozpatrywać je jako zaburzenia ze sfery przystosowania, adaptacji, czy następstw silnego stresu.
JAK KONKRETNIE WYGLĄDAJĄ OBJAWY WSPÓŁUZALEŻNIENIA?
Osoby cierpiące na syndrom współuzależnienia dostosowują swoje zachowanie, myśli i emocje do osoby uzależnionej. Często zdarza się, że:
- rozwiązywanie trudności i kłopotów osób uzależnionych, a także dbanie o ich dobre samopoczucie jest dla osób współuzależnionych niemal najistotniejszą rzeczą w życiu, niezależnie od ponoszonych przy tym strat,
- osoby współuzależnione chronią uzależnionego przed negatywnymi konsekwencjami picia- ukrywają wykroczenia, kłamią pracodawcom, chroniąc przed wyrzuceniem osoby uzależnionej z pracy,
- osoby współuzależnione próbują z całych sił namówić uzależnionego na utrzymywanie abstynencji, podjęcie terapii,
- pomijane są własne odczucia, potrzeby, na rzecz zaspokajania potrzeb i podtrzymywania dobrego samopoczucia osoby uzależnionej,
- osoby współuzależnione odczuwają silny strach przed porzuceniem przez uzależnionego partnera,
- odizolowywanie się od rodziny i nie mówienie o kłopotach w domu, branie wszystkich trudności na własne barki jest codziennością osób współuzależnionych,
- osoby współuzależnione skupiają swoje myśli i dostrajają się emocjonalne do uzależnionego- ich samopoczucie jest wysokie, jeśli osoba uzależniona ma się dobrze, drastycznie spada, jeśli alkoholik pije.
To tylko niektóre z trudności w funkcjonowaniu osób współuzależnionych, zwiększające ich cierpienie psychiczne i utrudniające codzienne, satysfakcjonujące życie. Uwikłanie w relację z uzależnioną osobą jest tak silne, że bardzo trudno dostrzec je samemu. Kiedy jednak symptomy stają się wyraźne, otoczenie mówi „zrób coś, nie możesz tak dalej żyć”, a osoba współuzależniona jest na skraju wytrzymałości- zaczyna szukać pomocy.
Jak można sobie pomóc w wyjściu z toksycznego uwikłania w chorobę bliskiej osoby?
Bardzo pomocna jest w tym wypadku terapia grupowa, oraz indywidualna dla osób współuzależnionych.
Podejmując obie formy terapii jednocześnie prawdopodobieństwo wprowadzenia szybkich zmian w swoim życiu, skutkujących znaczną poprawą samopoczucia, mocno wzrasta.
Terapia dla osób współuzależnionych opiera się głównie na dostrzeganiu swojej niekorzystnej sytuacji życiowej oraz wprowadzaniu zmian.
Jakiego rodzaju zmiany oczekuje osoba zależna przychodząc na terapię?
Wiele z osób współuzależnionych przychodząc na terapię, oczekuje rad, które pomogą im wyleczyć uzależnionego, przekonać go do abstynencji czy terapii.
Terapia dla osób współuzależnionych polega wręcz na czymś odwrotnym, czyli:
- nauce skupienia na sobie (mimo trudnej sytuacji w rodzinie),
- zadbaniu o swoje potrzeby,
- zaopiekowaniu się swoimi uczuciami, zdrowiem.
Terapia dla osób współuzależnionych pomaga zdać sobie sprawę, że wykonywanie wszystkich czynności pozornie zapobiegających pogłębianiu się uzależnienia bliskiej osoby, tak naprawdę je chroniły, opóźniając moment uświadomienia sobie przez osobę uzależnioną problemu.
Terapia współuzależnienia dostarcza wiedzy na temat uzależnienia i współuzależnienia, a także wskazuje kierunki i metody rozwoju osobistego.
A TERAPIA GRUPOWA DLA OSÓB WSPÓŁUZALEŻNIONYCH, JAKA MA FUNKCJĘ?
Terapia grupowa dla osób współuzależnionych, przede wszystkim:
- Daje ogromne wsparcie,
- Obniża poczucie osamotnienia w trudnej sytuacji życiowej.
- Stwarza bezpieczną przestrzeń na dzielenie się odczuciami, trudnymi emocjami czy sytuacjami.
- Grupa terapeutyczna dla współuzależnionych staje się ważną mikrospołecznością korzystającą wzajemnie z własnego doświadczenia, pomocy.
Natomiast wracając do indywidualnej terapii dla osób współuzależnionych daje ona szansę na głębszą analizę swoich mechanizmów myślenia, stopnia uwikłania w toksyczną relację, a także podjęcia konkretnych działań chroniących swoje do tej pory podupadające zdrowie psychiczne i fizyczne.